Vandaag is het voor mij een speciale dag, de herinneringen aan mijn moeder komen vanzelf naar boven. Op 28 mei 2000, precies twintig jaar geleden overleed zij plotseling. Ze zwaaide haar oudste kleindochter aan de voordeur uit tot zij elkaar niet meer zagen, zette de gebruikte theekopjes op het aanrecht, ging met de krant aan de keukentafel zitten, zei tegen mijn vader die in de woonkamer zat, ‘Goh Sef, kom toch eens luisteren, het ruist hier zo’ en dat was het. Haar hoofd zakte naar beneden en ze was dood. Zij is 78 jaar geworden.
De dag ervoor had ik haar nog gezien. Mijn zus en zwager waren ook bij mijn ouders op bezoek. We wilden weten hoe het met mijn vader ging, hij was de dag ervoor uit het ziekenhuis thuisgekomen. Daar was mijn vader na een zwaar hartinfarct een paar weken geweest. Tachtig was hij en als een wrak kwam hij thuis, maar blij dat hij er nog was. Mijn moeder voelde zich die middag niet zo lekker, maar zij kon ons niet vertellen wat er precies aan de hand was.
Heel bizar. Alle ogen gericht op mijn vader en plots overleed mijn moeder. Die ochtend had ze nog met al haar kinderen, haar oudste kleindochter en haar broer gebeld. Haar plotselinge dood heeft destijds enorme impact gehad, maar aan rouwen kwam ik niet toe. De zorg om mijn vader kwam op de eerste plaats.
Nu deze datum naar bovenkomt, dat geheugenmachientje van mij werkt nog (bijna) altijd goed, komen er vanzelf ook allerlei herinneringen.
Elke zondagochtend belde zij haar kinderen op, ook mij en altijd waren haar eerste woorden: ‘Hallo Ellie, het is hier met mam.’
‘Rivers of Babylon’ van Boney M was een van de liedjes waar zij ontzettend blij van werd. Ook van accordeonmuziek en van een wals. Het is mij af en toe wel gelukt dat ik haar zover kreeg met pap te dansen.
Kaarten deed zij graag en kijken naar voetballen. Geen enkele wedstrijd vanaf het moment dat we een televisie hadden, sloeg zij over. Zij was zelfs behoorlijk fanatiek en voetbalde mee. Haar voeten trapten bij wijze van spreken de bal vooruit. Elke zaterdag werd er op de Duitse zender afgestemd om de samenvattingen en uitslagen van de Bundesliga te volgen. En op zondag werd natuurlijk ook steevast naar Studio Sport gekeken. De stoel werd omgedraaid en daar zat zij dan, trappend naar de bal en zelfs commentaar gevend. Dat kaarten en naar voetballen kijken hebben mijn ouders hun kinderen met de paplepel ingegoten. Het is nooit meer overgegaan, bij geen enkel kind Schmitz.
Waar zij ook erg van genoot was het verzamelen van spulletjes. De jaarlijkse rommelmarkt in het dorp op tweede pinksterdag werd altijd bezocht. Nooit kwam zij met lege handen thuis. Weer een kleinood of iets wat bruikbaar was gevonden.
Strijken deed zij op de keukentafel. Een laken en een molton uitgespreid en zakdoeken, theedoeken, lakens en slopen, overhemden en zelfs de onderbroeken werden gestreken. Als kind van een jaar of 12 moest ik haar altijd helpen met het vouwen van de beddenlakens. Op een keer zei ze plots: ‘Ik denk dat je eerdaags aan de regels komt’. Het klonk zo onheilspellend dat ik van schrik in huilen uitbarstte en naar buiten rende. Wat bedoelde zij daarmee? Zij heeft het mij nooit uitgelegd. Bij de eerste menstruatie wist ik meteen dat zij dàt had bedoeld.
Toen ik op de Mulo zat, het schoolgebouw stond in de straat waar ik woonde, ging een klasgenootje graag met mij in de pauze mee naar huis. Van mijn moeder kreeg zij namelijk een diep bord met yoghurt en mét suiker. En ‘oudste’ vriendin L. heeft het nog wel eens over de witte boterhammen met hagelslag die zij van haar kreeg. Een traktatie. Bij haar thuis kreeg zij gezonde boterhammen.
Trouwens elke vrijdag werd het haar boven de gootsteen gewassen. Zij deed het zelf, maar het uitspoelen met een kan water moest ik doen en dat was een heel karwei voordat het goed was. Of te warm of te koud, maar de temperatuur van het water was nooit goed. En vooral moest ik zorgen dat het niet in haar oren kwam. Daarna een flesje versteviging over het haar verdelen, plakkerig en blauw van kleur en dan de rollers inzetten. De dikkere bovenop, de kleintjes onderaan. Een dun hoofddoekje omgeknoopt en zo bleef mijn moeder uren rondlopen.
Jarenlang heb ik in Apeldoorn gewoond en als mijn ouders dan eindelijk een keer kwamen, voor hen was het een wereldreis vanuit Midden-Limburg naar ‘boven de grote rivieren’, pakte zij bij binnenkomst de tas uit en meteen weer alles erin wat mee naar huis moest. ‘Zo, dan is dat alvast klaar’. En of ik nou vroeg dat te doen voordat ze weer naar de trein werden gebracht of met mijn zus in de auto weer mee terug naar huis reden, het hielp niets. Meteen bij binnenkomst was zij alweer bezig met weggaan.
Mijn moeder en vader hebben nooit een rijbewijs gehad. Hen met de auto ophalen en weer thuisbrengen gebeurde regelmatig. Mijn vader genoot van het ritje en het uitstapje, maar mijn moeder was bang. ‘Voorzichtig, pas op, kijk uit, niet harder dan 50, je mag hier maar 50. Wat ‘liggen’ er toch veel mensen op de weg. Waar gaan die allemaal naar toe?’ Al duurde de rit een kwartier of een uur, dat maakte geen verschil, zij bleef praten.
Mam kon wel genieten, maar was ook vaak bezig met alles wat moest en waaraan zij wilde voldoen. Wassen, koken en poetsen, alles op uur en tijd. De dagen van de week allemaal ingevuld. Stilzitten kon zij niet.
Een paar dagen voordat zij overleed ging ik haar ophalen om naar mijn vader in het ziekenhuis te gaan. We stonden in de badkamer. Een mantelkapje om haar schouders, dun roze synthetisch ‘knetter’ materiaal met een zwart randje. Het haar gefatsoeneerd en ik moest nog wat haarlak spuiten: ‘Niet teveel, oei, niet zoveel, nu is het genoeg.’ Voordat ik begon met spuiten was zij al bang dat het teveel zou zijn. In de loop der jaren had ik natuurlijk wel geleerd daar rekening mee te houden. De lippen stiften was trouwens ook nog een secuur werkje. Roze van kleur en vooral niet teveel. Haar toilettasje heb ik bewaard. Wit met roze bloemetjes en waarschijnlijk die avond voor het laatst gebruikt.
Zij had nogal wat handtassen. Na haar overlijden hebben de dochters, haar schoondochter en de kleindochters allemaal een leren tas gekregen. Ik heb er al eens over geschreven in Mijn moeders tas.
De tas was misschien niet iets wat bij jonge mensen paste, maar de inhoud ervan paste bij mijn moeder. In alle tassen ontdekten we dezelfde spulletjes. Een regenkapje, een mooi gestreken zakdoekje, lichtblauw of lichtroze met een wit streepje en een dot watten waarvan ze iets in haar oren kon stoppen als het waaide en in haar optiek waaide het altijd.
Nu ik dit zo opschrijf komt er vanzelf een glimlach op mijn gezicht. Het zijn zomaar wat herinneringen aan mijn moeder. Herinneringen samen gemaakt. En vandaag is het tompouce-dag. Op deze dag en de verjaardag van mijn ouders eet ik er een. Een traditie.
39 reacties. Plaats een nieuwe
Wat herkenbaar geschreven. Prachtig! De tompouce traditie vind ik helemaal geweldig, is altijd het eerste waar ik aan denk als ik lees dat je vader of moeder jarig zou zijn bv. Zo blijven ze altijd in je leven , in je herinneringen, die je zo mooi hebt opgeschreven. Heb er weer van genoten om het tijdens m’n mok thee te lezen!
Marnel, wat een fijne reactie! Ja, die tompouce hoort erbij, ik verheug mij er zelfs altijd weer op! Fijn dat je van de blog hebt genoten!
Mooie herinneringen Ellie, ik herken sommige gewoonten ook van mijn moeder. Haha, dat meevoetballen vind ik erg leuk. Heeft ze vroeger veel aan sport gedaan? Ik heb in Hersenspinsels wel eens beschreven hoe mijn moeder haar regenkapje over haar ‘wasch-en watergolf’ schoof. Behoedzaam met twee handen. Mooi, die kleine weetjes. Wat een prachtige dood voor haarzelf. Voor je vader en jullie was het dramatisch natuurlijk.
Berna, mijn moeder heeft nooit aan sport gedaan, wel vanaf 14 jaar altijd bezig geweest huishouden bij anderen en later in haar eigen gezin, misschien heeft zij op die manier haar beweging wel gehad. Trouwens, geld voor sportclubs was er in haar jeugd zeker niet en ik denk dat zij ook nooit de behoefte heeft gehad zich bij wat voor club dan ook aan te sluiten. Na haar dood zeiden we tegen elkaar ‘gelukkig heeft zij geen tijd gehad om bang te zijn’. In haar leven was zij voor veel dingen bang. ‘ Hersenspinsels’ ga ik nog lezen.
Wat een diversiteit aan bijzondere herinneringen. Grappig dat jij aan de tompoes gaat op haar sterfdag. Bij ons thuis werd altijd op zondag vlaai gegeten. Omdat we buiten het dorp woonden kwam op zaterdag de bakker al heel vroeg langs. Soms wel al om 7uur in de ochtend. Bizar gewoon. Ik herinner mij dat mijn moeder nog in bed lag en dat ze zo snel was opgestaan voor de bakker die aan de deur stond te bellen ze pardoes van de trap is gevallen. Bont en blauw was ze. Hierna kwam de bakker later. dat wilde hij toch niet op zijn geweten hebben. We aten elke zondag dus vlaai. tradities. Heerlijk.
Marleen, bij ons thuis was op zondag ook bijna altijd vlaai, meestal abrikozen als de vlaai gekocht werd, maar mijn moeder heeft ook vaak de vulling van gewekte kersen of kruisbessen gemaakt, dat werd dan naar bakkerij Wolters gebracht. Voor een kruimeltjesvlaai maakte zij de kruimeltjes zelf en die bracht ik dan, tas aan het stuur van de fiets, naar de bakker, onderweg snoepte ik de grootste brokjes eruit. De tompouce kwam pas veel later en de traditie is vanaf het overlijden ontstaan omdat mijn vader toen hij dat nog kon wel eens op de fiets bij de Hema in Roermond twee tompouce’s ging halen, vonden zowel mijn moeder als mijn vader ook heerlijk en die hebben we dus ook vaker samen gegeten! Wat naar dat je moeder van de trap is getuimeld en wat zal de bakker zich schuldig hebben gevoeld!
Och wat mooi teken je haar in woorden, prachtig!
Cora, dank voor je compliment, heb jij ook mooi in woorden uitgedrukt!
Wat eer je je moeder in dit stukje, Ellie. Prachtig. De liefde sijpelt er doorheen.
Dankjewel Selma dat je het zo ziet, ineens wilde ik over haar schrijven!
Een mooi verhaal Ellie vol herinneringen.
Bijzonder.
Liefs van Trudy🌿🌹🍃
De herinneringen kwamen vanzelf, Trudy. Mooi om deze te delen. Lieve groetjes 🌸
Wat een mooi blog en wat prachtig geschreven Ellie. Als een ode je moeder . Jouw verhaal brengt ook mij terug in herinneringen; met name de krulspelden, studio sport en de autoritten. En het meest kwam naar boven toen je over ‘de regels schreef. De dochters niets vertellen, en daardoor de schrik van je leven krijgen. Mijn moeder noemde het ook wel eens ‘het rommeltje’.
Ontzettend bedankt voor je blog. wat heb ik er weer van genoten. Ook door je liefdevolle schrijfstijl.
Wat fijn dat je het een mooie blog vindt en ervan hebt genoten. Voor mij heel fijn dat je herinneringen van mij herkent als herinneringen aan jouw moeder, Ria. Ik schoot ontzettend in de lach bij het woord ‘rommeltje’ 😀 gelukkig kunnen in deze tijd ‘de regels en het rommeltje’ wel bij naam worden genoemd! Veel dank voor je bijzonder mooie complimentjes! (Het aanmelden is ook gelukt, fijn.)
Heel mooi geschreven, Ellie. De herinneringen blijven langer als ze op papier staan. Je hoeft dan ook niet bang te zijn om iets te vergeten, het is vastgelegd voor zolang je dat zelf wilt.
Tijdens het lezen betrapte ik me er op dat mijn gedachten zo nu en dan ook naar mijn overleden moeder gingen en naar haar ‘gewone’ dingen in het leven; niet bijzonder voor een ander, maar wel kenmerkend voor haar.
Ik heb dit blog wederom graag gelezen.
Wat zeg je dat mooi, Mieke. ‘De herinneringen blijven langer als ze op papier staan. Je hoeft dan ook niet bang te zijn om iets te vergeten, het is vastgelegd voor zolang je dat zelf wilt.’
Weet je, herinneringen zijn vaak ook kostbaar, dan is het altijd goed ze op te schrijven en zo te kunnen bewaren. Al die ‘gewone’ dingen van iemand zijn belangrijk, hoe een ander dat ziet maakt niet uit. Fijn dat je hier was!
Een ode aan je moeder en meteen een tijdsbeeld van de dingen die voorbij gaan maar niet vergeten.
Mijn moeder had makkelijk haar, wassen en klaar, krulspelden hadden we niet, wel een lavet en daarboven kon je goed je haren wassen en spoelen, want er was een doucheslang bij. Met kamperen ging het met een pannetje, een heel gedoe dat je dat water eerst moest koken, maar niet te lang! Ik snap jouw moeder 🙂 Zo leuk je eigen herinneringen cadeau te krijgen bij jouw verhaal.
Anne, ineens besefte ik dat deze week donderdag-leesdag ook de sterfdag van mijn moeder was en zie, het verhaal ontstond gewoon, de herinneringen kwamen vanzelf! Dat haar wassen en krulspelden indraaien is jarenlang een vrijdags ritueel voor haar en voor mij geweest. En daarna deed ik dat ook nog bij een tante. Het heeft trouwens heel lang geduurd voordat we een badkamer met doucheslang hadden, wat was dat een rijkdom.
Je hebt het weer mooi beschreven. Zo bijzonder dat het juist die kleine details zijn die de herinnering levend houden.
Dank je wel, Sonja. Voor mijn gevoel zijn het juist de kleine details die de tijd van toen levend houden, het was een ander soort leven dan wij nu hebben, maar beslist niet minder.
Wat een mooie levendige herinneringen. Herkenbaar. Lief mooi en oprecht. Die tompouche is zo extra lekker xx💖
Anke, ontzettend leuk je hier te zien! Dank ook voor je complimentjes en mooi dat je herkenning had, zo was je moeder denk ik ook weer heel dichtbij. Herinneringen blijven! Tompouce was verrukkelijk ❣️
Wat een mooi verhaal. Er komen bij mij ook spontaan beelden op van vroeger.
Dank je wel, Wilma! Misschien ook een idee voor jou daar een blog over te schrijven? Ik lees ‘m in elk geval!
Misschien later eens.
Ben benieuwd 😊
Mooi en ontroerend geschreven! Heb een traantje gelaten. Voor mij is het precies zoals ik oomsje, want dat was ze voor ons, herinner. Lief en overbezorgd. Soms moest ze heel erg lachen als wij iets geks deden, die lach hoor ik nog.
Wij hebben daar heerlijke logeerpartijen gehad en ik voelde me altijd welkom.
Oopsje en Oomsje voor altijd in gedachten!
Klaartje, wat ontzettend leuk dat je hier bent. Ik raak van jouw lieve woorden ontroerd. Oomsje zoals jij en Floor haar noemden had alles voor jullie over. Zo was zij, lief en soms een tikkeltje te bezorgd, maar altijd zorgzaam. Oopsje genoot ook zo van jullie. Ik zie de glimlach op hun gezicht nog altijd als zij jullie begroetten, die herinner ik mij heel goed. Ik vind het fijn te lezen dat jij je altijd welkom hebt gevoeld. Zij blijven in gedachten ❤️
Wat leuk om zo je moeder te leren kennen. Even leek het of ik haar kon zien en doen.
Mooie gedachtenis aan een vrouw van haar tijd.
Margo, leuk dat je hier bent met zo’n mooie reactie. En blijkbaar is het gelukt haar beeldend te beschrijven. Herinneringen aan haar doen en laten, samen gemaakt, toentertijd!
Zo mooi geschreven. Voor mij zijn het herkenbare rituelen, structuur in hun leven was belangrijk. Wat waren jou ouders fijne mensen om overburen van te mogen zijn. Gelukkig hebben wij vele jaren samen met hun mogen genieten!
Rosalien welkom, wat leuk je hier te zien! Mijn ouders vonden het ook heel fijn jullie overburen te zijn, vaak genoeg van hen gehoord. Dank voor je lieve woorden 🌸
Ik herinner me je ouders heel goed Ellie. Lieve, aardige mensen! Alles wat je schrijft is heel herkenbaar. Ook mijn ouders vonden de reis naar Apeldoorn een wereldreis. Daarom kwamen ze helaas niet zo vaak. De witte boterham met hagelslag was smullen! Heerlijk! Mooie foto’s van je moeder en ik zie dat je nooit bang hoeft te zijn voor rimpels Ellie!!
Lisette, voor jou zullen zeker dingen herkenbaar zijn, jij hebt mijn ouders immers gekend.En ja, die reisjes naar Apeldoorn waren toch wel hele ondernemingen dus reden wij maar weer naar Sint Odiliënberg. Volgens mij waren die boterhammen net zo lekker als een gebakje, ik kan het nog proeven, vooral met veel boter. Dank voor je leuke reactie.
Mooi om je herinneringen over je moeder te lezen. En ook de reacties die ze te weeg brengen. En die tompouce is een mooie traditie waar ik graag aan bijdraag 🤗.
Ja, die herinneringen blijven glashelder, was leuk om ze hier te delen. Mooie en lieve reacties heb ik gekregen, daar ben ik blij mee en ook dat hier en daar herkenning is. De tompouce is en blijft traditie, dan weet je dat 😉
Wat een geweldig verhaal Ellie, je moeder door een caleidoscoop.
Zoals jij schrijft is het zo bevattelijk en beeldvormend. Knap vind ik dat.
Ik lees een beetje op en neer, deze was mij ontschoten maar ik ben blij dat ik hem “terug vond”. Dank.
En ik ben blij je hier terug te zien, miste je al, een van mijn trouwste lezers en ook laat je altijd een woordje, idee, mening of compliment achter. Dank dus voor je mooie compliment dat je weer zo gul uitdeelt.
Mooi geschreven Ellie. Die tassen vind ik ook mooi en in elke tas iets. Ik geloof dat ik dat t.z.t. ga onthouden.
Gisteren zou Hans 103 jaar geworden zijn, ook zo’n momentum.
Je hebt er met je tompouces mooie herinnering dagen van gemaakt.