Tijdens de laatste persconferentie van dinsdagavond komt er een herinnering naar boven over naar school gaan. Kinderen willen weer graag naar school. Missen hun vriendjes, de juffrouw en de meneer. Hoe anders is het nu dan toen.
Ik wilde niet, was bang voor de nonnen die ons les gaven, maar durfde dat ook niet aan mijn ouders te vertellen. Zes jaar ben ik en zit in de eerste klas van de lagere school. Het is een katholieke basisschool waar les wordt gegeven door zusters van de Kanunnikessen van de Orde van het Heilig Graf
Aan het hoofd staat zuster Victoire. Zij heeft een bleek gezicht, draagt een donkere bril en is heel streng. Breien, borduren en haken leer je van zuster Narcisia. Deze zuster draagt altijd een schort over haar habijt. Zuster Adolpha zwaait de scepter in de kleuterklas. Klein, lief, rode wangen en op haar neus een rond brilletje.
In de eerste klas is zuster Aleijdis de baas. Haar bijnaam is Zuster Sjeng. Die heeft zij omdat zij ontzettend driftig en heel gemeen kan zijn. Ik heb geleerd dat zusters lieve mensen zijn, zelfs engelen, maar deze zuster lijkt in mijn verbeelding meer op een boze heks. Als je in de klas iets hebt gedaan of gezegd wat haar niet bevalt slaat zij met een dun houten stokje op je vingers. Je moet je handen en vingers daarvoor gespreid op het tafeltje leggen. Het is mij regelmatig gebeurd ondanks dat ik een stil en bang kind was. Misschien juist daarom.
Het speelkwartier halverwege de ochtend is voorbij. We staan in de gang in de rij. Een hoge en lange gang met aan weerskanten de leslokalen en zwart-wit geblokte tegels op de vloer. Kaarsrecht en muisstil staan we. Door Sophie, zij staat achter mij, word ik gekieteld. Ik probeer niet te lachen, maar dat gaat me niet zo goed af. Zuster Sjeng, zo wordt zij ook altijd door iedereen genoemd, ziet dat. Onmiddellijk word ik door haar hardhandig bij mijn arm gepakt en uit de rij gehaald. Furieus is zij wegens zoveel ongehoorzaamheid.
Als straf moet ik de hele dag vooraan in het lokaal van zuster Godeliva en de vijfde en zesde klas op mijn knieën zitten. De hele dag op de houten vloer. Aan mijn ouders vertel ik niets. Ook niet welke straffen zuster Sjeng zoal geeft. Door hen wordt voetstoots aangenomen dat ik die straf dan wel heb verdiend. En zo ontloop ik ook de straf die ik anders onherroepelijk nog van mijn ouders zou hebben gekregen.
In de tweede klas zijn we van de nonnen verlost en gaan we ook naar een ander gebouw. Daar krijgen we les van meester Bak of Bax en in de volgende klassen van de lagere school van juffrouw van Heck en juffrouw Naus. Aan alle drie bewaar ik goede herinneringen. Naar school gaan was vanaf toen weer leuk.
34 reacties. Plaats een nieuwe
👍
Robert, dankjewel dat je hier weer bent geweest!
Lijfstraffen door een non, wat vreselijk dat je dit hebt meegemaakt Ellie, zo’n bedeesd lief meisje als je was. Dat dat nog gebeurde in die tijd. Ik ken deze verhalen van mijn moeder, maar dat is een generatie ervoor. Als je op deze manier op je vingers getikt wordt met een stokje, slaat dat diepe sporen die nooit helemaal verdwijnen. Je hebt de ervaring grandioos getransformeerd; het zijn deze vingers die de kwast ter hand nemen om wilskrachtig en fluweelzacht doek na doek te schilderen, laag over laag tot veelzeggende (innerlijke) landschappen waar je op je gemak in dwalen kunt.
Ongekend dat deze ‘engelen’ zoals zij ook wel door diepgelovigen werden genoemd, tekeer konden gaan. Had niets met liefde en engelen te maken, denk dat vooral deze zuster enorm gefrustreerd was. Mijn broer heeft door haar een gat in zijn hoofd opgelopen, ongelooflijk van een gelovig iemand. Heb het ook al eerder van andere mensen gehoord, ook mensen die op kostschool zijn geweest. Dat ook jouw moeder dit wist te vertellen, hopelijk heeft zij niet van zulke lijfelijke straffen gehad. Gelukkig heeft deze non niet als voorbeeld voor mij gestaan, heb ik deze ervaring kunnen transformeren naar creëren. Een groot geluk dat ik met mijn handen kunst kan maken. Ook veel dank lieve Anne voor je prachtige compliment xx
Gelukkig heb ik nooit straf gehad,zover ik me kan herinneren en ook niet met de lat op de vingers. Wel kan ik me herinneren in de eerste klas bij zuster “Sjeng” (“Sheng van de nedam bam bam” zongen wij) dat ze de liniaal door midden brak toen ze iemand wou slaan die net haar lessenaartje omhoog duwde. Wat ik me ook kan herinneren dat diezelfde zuster heel goed poppenkast kon spelen. Achterin de klas stond een hele grote poppenkast.
Leuk Ellie, er komen weer herinneringen naar boven, maar ga nu weer heel snel aan de slag met het opzetten van een webshop voor mijn winkeltje. Groetjes en take care!
Je hebt leuke dingen te vertellen, ik schiet in de lach van je reactie. Dat liedje ken ik niet. Denk dat ik niet eens meegezongen zou hebben, zo bang was ik voor zuster Sjeng. En net goed, verdiende loon dat het stokje brak, wat zullen jullie stiekem plezier hebben gehad. Gelukkig heb jij niets gevoeld van haar straffen. En poppenkast? Nooit geweten, ook nooit met haar meegemaakt, maar jij bent wat jonger 😉
Leuk zeg dat je een webshop opstart, bij jou genoeg mooie spullen voor de kunstenaars te koop, veel succes! Blijf gezond en lieve groetjes.
Nu ik terugkijk op onze schooltijd denk ik dat de nonnen het niet aankonden. Zuster Sjeng had nu een burn out gehad😀. Het waren geen wereldse zusters. Juffrouw van Heck was een verademing. Ook ik heb nog zo’n mooi versje.
:-)) een burn out, ik lig in een deuk, maar je zou best gelijk kunnen hebben. Of ze kon zo’n grote groep leerlingen niet aan of ze was ontzettend gefrustreerd over het een of ander. Maar iedereen met slechte herinneringen aan haar, ook ik, heeft het overleefd en zoals Anne hierboven al aangeeft, diezelfde vingers gebruik ik nu om kunst te maken. Ben wel nieuwsgierig naar jouw mooie versje van juffrouw van Heck!
Ellie je kleuren op je gemaakte schilderijen vind ik heel mooi compliment.
Je verhaal over je schooltijd zo bijzonder. Heb hier ook veel over gehoord. vroeger.
Het blijft ons altijd achtervolgen en bij het ouder worden keren de herinneringen vaak sterker terug.
Ben ook heel blij dat de kinderen weer naar school kunnen.
Merk het ook bij mijn jongste kleinkind in de leeftijd onder de tien jaar. Ouders werken beiden.
het is een hele opgaaf.
Hoop Ellie dat alles snel zijn oude loop hervindt.
Geloof hoop en liefde maar de meeste van al de liefde.
Een mooie zonnige dag vandaag veel liefde wens ik je toe.
liefs van Trudy
Trudy, het is een herinnering die altijd blijft, maar mij beslist niet belemmert. Ik denk sowieso dat er veel kinderen zijn geweest die lijfelijke straffen in alle facetten door nonnen en paters hebben ondergaan. De bodem van de beerput zal nooit helemaal worden bereikt of openbaar gemaakt worden.
Hoe de bizarre tijd nu zich verder ontwikkelt of hoe lang het gaat duren, we weten het niet. Maar allemaal een beetje meewerken zal ervoor zorgen dat het ooit weer anders wordt. Lieve groetjes en dank voor je reactie.
Ellie, wij hadden nog nonnen op de kleuterschool. Vreselijke mensen waren dat, op één na.
Op de lagere school geen nonnen meer gezien en ik heb daar werkelijk genoten; iedere dag ging ik met plezier naar school. Thuis was het veel te druk met 2 oma’s, een opa, twee zussen en nog vier inwonende ooms.
Ik was steeds blij om weg te kunnen.
Warme groet uit IJzendijke xxx
Na de eerste klas heb ik ook een fijnere tijd gehad, geen nonnen meer, maar een aardige meester en lieve juffen. Wat een verademing, zeker voor mij. Mieke zo herkenbaar dat je het thuis te druk vond. Ik vond het met zessen ook veel te druk in huis en vluchtte naar ‘mijn’ hoekje in de garage. Daar was niets, er lag een kleed, er stond en hing wat tuingereedschap en onze fietsen. Daar kon ik voor een moment op ‘mezelf’ zijn, iets waar ik nu ook nog altijd een enorme behoefte aan heb. Lieve groetjes xxx
Zuster Sjeng, zo heette ze natuurlijk niet voor niets. Vreselijk hoe zij kinderen onderwees. Ik heb jaren later nog les gegeven in de priorij. Ze leefde niet meer. Maar regeltjes waar jij je aan hebt te houden nog wel. Gelukkig had ik mijn eigen klasje en bleef het bij het huren van n leslokaal! Juffrouw van Heck was n schat. Vlgs mij is ze vrij jong gestorven. Tis wat. Groter groeien in St.odilienberg. M
Mooie plek in midden Limburg!
Hoop toch Marleen, dat jij geen straf van haar hebt gehad. Uiteindelijk is alles goed gekomen en heeft zij toch niet kunnen voorkomen dat ik nu met mijn handen werk! En ja, juffrouw van Heck was echt een lieverd.
Wat verschrikkelijk!
Het gekke is dat mijn kleindochter op een gewone basisschool zit, maar dat zij het er zelf totaal niet fijn vindt. Zij is ook anders dan veel andere kinderen, waarmee ze denk ik toch ook een beetje op haar oma lijkt. Ook ik zat op een gewone lagere school met gewone juffen en meesters. En toch heb ik mij altijd anders gevoeld dan de rest, waardoor ik het niet leuk vond op school.
Wilma, ik was een bang en stil kind, voor deze non was ik juist daardoor misschien een gemakkelijk object, maar zij heeft niet kunnen beletten dat ik tijdens de straffen van haar in mijn hoofd ergens anders heenging. Ook nooit echt over gepraat, durfde dat niet en sowieso vond men dat raar, dan laat je het wel uit je hoofd. Als kind voel je dat ook al feilloos aan. Herken wel wat je vertelt over jezelf en je kleindochter. Kan zij niet naar een andere school waar zij zich misschien gelukkiger voelt?
Best wel indrukwekkend over de eerste schooljaren van je. Ik ken dat niet, ben ook niet katholiek opgevoed, wel heeft man er me wat over verteld. Het moet een grote indruk op je gemaakt hebben als je het thuis ook niet durft te vertellen. Gelukkig ging de rest beter en hebben ze je de Nederlandse taal aardig geleerd en daar geniet ik weer van 😉 !
Niet alleen op school was ik bang, ook thuis voelde ik mij niet veilig genoeg om erover te praten. Fijne bijkomstgheid daarvan was dat ik niet nog meer straf kreeg. Zijn bij Peter ook deze dingen in zijn jeugd voorgekomen? Wat heb je een mooie afsluiter bij je reactie gegeven, dankjewel daarvoor, Marnel xx
Heel mooi verwoord Ellie, en ook prachtig dat gedichtje in je poëziealbum, plus de tekening. De eerste klassen van jouw basisschool doen meer denken aan een strafkamp dan aan een school. Gelukkig werd het later beter voor je. Maar wel triest dat je het niet aan je ouders durfde te vertellen. Gelukkig mag je het nu wel allemaal vertellen in de wetenschap dat je niet gestraft hoeft te worden als je je hart lucht.
Jannie, ik heb er ook geen last meer van. Als kind was het vreselijk, het knabbelde ook aan mijn zelfvertrouwen en de dingen die je geleerd werden trok ik in twijfel. Klopte dat allemaal wel? Gelukkig is het met mij helemaal goedgekomen, denk dat zuster Sjeng ook ‘s avonds op de blote knietjes om vergiffenis moest vragen 😉 Waar een persconferentie al niet toe leidt, kinderen mogen nu weer naar school en ik ga in herinnering terug naar mijn eerste schooljaren.
Fijn, dat je nu wel je hart mag luchten, in de wetenschap dat je er niet voor gestraft gaat worden, Ellie.
Die eerste jaren van de basisschool doen me meer denken aan een strafkamp. Leuk dat vers en de tekening van een wel lieve juf in jouw poëziealbum. 🙂
Jannie, dat versje met tekening is een van mijn favorieten in het poëziealbum. Ik kan mij nog herinneren hoe ik mij daarmee voelde, hoe trots ik ook was dat deze juffrouw zoiets liefs voor mij had getekend. Ook mooie taal ‘in het eigen hert te kijken’…prachtig!
Fijn om te lezen
Ha Agnes, leuk dat je er weer bent en het fijn vindt mijn stukjes te lezen. Jij hebt nog bij de nonnen gewerkt realiseer ik mij nu. Denk dat je het daar goed had!
Heb altijd van vriendinnen die op katholieke scholen hebben gezeten, verhalen gehoord van krengen van nonnen. Meisje van 12, vrij royaal van borst mocht niet rechtop lopen want dat was zondig.
Kan plaatsvervangend nog boos worden wanneer ik die verhalen hoor.
Je hebt je verhaal zo sterk geschreven, het leeft weer bij iedereen wanneer ik de reacties lees.
Goed gedaan Ellie, ze hebben je niet klein gekregen.
Jij herkent de verhalen van je vriendinnen, maar gelukkig heb jijzelf niet zulke nonnen om je heen gehad of vervelende dingen meegemaakt. Zondig, alleen het woord al, niet te geloven. En inderdaad is mijn verhaal herkenbaar Athy, te lezen in de reacties, helaas. Mij klein krijgen gebeurt niet zomaar, toen niet en nu nog steeds niet!
Wat een nare schooltijd moet dat geweest zijn. Gelukkig dat het daarna beter werd. Wel genoten van je blog.
Vooral met die zuster was het vervelend, daarna werd het beter Sonja. Fijn dat ik je hier even ontmoet <3
Ha lieve Ellie, wij hadden ook nonnen van het klooster in het Ondiep, een klooster van Christus Koning. Mijn liefste non ever was Adolpha, van de zusters van liefde in Amersfoort op de kleuterkweek. Bij ons zeiden ze: Nonnen zijn zusters van liefde, maar krengen van barmhartigheid…;) Ook wij gingen naar een ‘gewone’basisschool op een gegeven moment met juffen en zelfs een directeur! <3
Berna, hoe is het mogelijk dat jouw liefste zuster en ook de mijne allebei Adolpha heetten. Ontzettend leuk deze overeenkomst te hebben naast de andere gelijkgestemde overeenkomsten 😊
‘Nonnen zijn zusters van liefde, maar krengen van barmhartigheid…;)’, het kan niet beter worden uitgedrukt dan met deze uitspraak. Lieve groetjes 🌸
Gaaf he, het was de non, die tekenen doceerde, bordtekeningen, tekenen en schilderen, dus dat kon al niet meer missen. Bovendien ze was ook rond met een brilletje. Anders dan de magere panlat zr. Magdalien. <3
Berna, hoe mooi dat de favoriete zuster tekenen en schilderen gaf. Leuk! Je bewaart vast hele goede herinneringen aan haar ❤️
Wat een tijd is dat geweest. Lijfstraffen op school. Ik kan het me niet voorstellen maar je beschrijft het beeldend. Genoten van je verhaal 👍🏻🤗
Gelukkig heb jij dat in jouw tijd niet meer meegemaakt!